Ceza yargılamasının zaman bakımından uygulanması demek; ilgili ülke içerisinde değişikliğe uğramış olan yargı kuralları ile değişiklik öncesi uygulanan kuralların öncelik sıraları anlaşılır. Aslolan ‘DERHAL UYGULAMA PRENSİBİ’ olarak bilinmelidir. Daha anlaşılır bir dil ile; yeni bir yargı yasası var ise lehe veya aleyhe bakılmadan derhal uygulanır.
Kısa ve pratik bir bilgi olarak düşünülecek olur ise;
Maddi Ceza Normu var ise; LEHE UYGULAMA, (Bir yasa, bir eylemi tanımlıyor ve bu fiilin ika edilmesi durumunda bazı yaptırımların uygulanması öngörülüyorsa bu bir ceza yasasıdır ve maddi ceza normudur.)
Usul Normu var ise; DERHAL UYGULAMA geçerlidir. (Bir yasa bir başka yasanın hukuka aykırı bulduğu ve ceza yaptırımı uyguladığı bir fiilin işlendiği şüphesiyle bir araştırma amacı taşıyor ve bu araştırma ve incelemenin hangi kurallar dahilinde yapılacağını öngörüyorsa bu da bir usul normudur.)
Derhal Uygulama Prensibinin katı olarak uygulanmasının bazen zarar verici sonuçları olabilir. Kimi durumlarda derhal uygulama prensibini kabul edecek olur isek, hukuki güvenlik ilkesi
zarar görebilir. Bunun önüne geçmek için istisna koyulmuştur; eğer hak düşürücü bir süre yeni getirilmiş kanunla kısıtlanıyorsa, bu takdirde eski kanunun uygulanmasına devam
edilmelidir. Özetle yeni getirilen bir düzenleme, bir hakkı elimizden almadıkça, derhâl uygulama ilkesi geçerli olacaktır.
